Adana-Feke Yöresi Yeraltı Çinko Cevherleşmesinin Asit Maden Drenajı Oluşumuna Yönelik Kestirimlerinin Araştırılması

Bu çalışma, Adana ili, Feke ilçesi sınırlarında 1/25.000 ölçekli Kozan M35b4 paftası içinde bulunan “Kapalı İşletme Cevher Maden Ocağı (Çinko cevherleşmesi)” faaliyetlerinden kaynaklanabilecek asit maden drenaj sorununu ele almaktadır. Saha ve laboratuvar çalışmaları sonucunda; mineral parajenezleri, kimyasal analizler, Çamur pH deneyleri, Asit-Baz Hesabı (ABH) yorum parametreleri olan Asit Üretme Potansiyeli (AÜP), Nötürleştirme (NP), Net Nötürleşme (NetNP) Potansiyel oranları (NPO) hesaplanarak Baz Muhasebesi (ABM) yapılmıştır. Cevherleşme, faylanmalara bağlı olarak Orta-Üst Kambriyen yaşlı Değirmentaş formasyonuna ait karbonatlı kayaçlar içerisinde yarı düzenli geometrik formda gözlenmiştir. parajenezleri; hidrozinkit (Zn5(CO3)2(OH)6), zinkit (ZnO), smitsonit (ZnCO3) hematit (Fe2O3), götit (HFeO2- FeO(OH)), limonit (FeO(OH)·nH2O) az oranda pirit (FeS2) minerallerinden oluşmaktadır. Kayaç kükürt değerleri (%S) 0,04-0,12, cevherde ise %0,13-0,39 aralığında tespit edilmiştir. AÜP değeri kayaçta; 2,50-7,50, cevherde; 8,13-24,38 arasında bulunmuştur. NPO (Nötürleştirme Oranı) 64,05-188,92, 4,37-14,27 saptanmıştır. Her ne kadar tüm değerler ‘asit üretmez’ şartını sağlamakta de cevher mekanizması gereği durum “kritik” alınmalı ilgili yasa yönetmeliklere uyulmalıdır.